Tegenwoordig worden veel selfies gemaakt en op de verschillende social mediakanalen geplaatst. Steeds vaker echter worden foto’s van personen van internet gehaald en zonder toestemming voor andere doeleinden gebruikt. Wat kunt u nu doen als iemand uw foto gebruikt?
Auteursrecht versus portretrecht
Allereerst moet onderscheid worden gemaakt tussen een foto, die door u of van u is gemaakt. Als u zelf de maken van de foto bent, dan heeft u het auteursrecht op de foto. Anderen mogen de foto niet zonder uw toestemming verveelvoudigen of openbaar maken. Als u ook op een foto staat afgebeeld, dan kunt u zich ongeacht of u of een ander de foto maakte, tevens op uw portretrecht beroepen. In bepaalde gevallen mag de foto niet zonder uw toestemming worden gepubliceerd.
Onder portret wordt verstaan: elke zichtbare weergave, waarop iemand herkenbaar is afgebeeld. Zelfs als het gezicht van de geportretteerde onherkenbaar is, maar de identiteit van de persoon wel uit een typerende lichaamshouding, bepaalde attributen of de omgeving blijkt, kan toch sprake zijn van een portret.
De wet maakt verder onderscheid tussen een niet in opdracht gemaakt portret en een in opdracht gemaakt portret.
Niet in opdracht gemaakt portret
Als een portret niet in opdracht is gemaakt, is het portretrecht beperkt. De geportretteerde kan zich dan alleen tegen openbaarmaking verzetten, indien hij een redelijk belang heeft. Hiervan is in ieder geval sprake bij schending van de privacy. Het privacybelang van de geportretteerde moet dan worden afgewogen tegen het belang (bv. vrijheid van meningsuiting) van degene, die het portret heeft gepubliceerd. De omstandigheden van het geval bepalen vervolgens welk belang het zwaarst moet wegen. Een redelijk belang kan ook een commercieel belang zijn, bijvoorbeeld bij (bekende) personen, die geld kunnen verdienen met hun portret.
In opdracht gemaakt portret
Als een portret in opdracht is gemaakt, is voor openbaarmaking de toestemming van de toestemming van de geportretteerde én de maker van het portret (auteursrecht) vereist. De geportretteerde mag in opdracht gemaakte portretten beperkt gebruiken voor publicaties, mits de naam van de fotograaf wordt vermeld. Voor commercieel of ander gebruik van zijn portret heeft hij wel toestemming van de maker nodig.
Onrechtmatige publicatie
Tot slot: het onrechtmatig publiceren van een portret, is bovendien een overtreding en kan een zeer hoge boete opleveren als de geportretteerde een redelijk belang heeft en het niet eens is met de publicatie.
Advies of rechtsbijstand
Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen over het portretrecht of wilt u tegen het onrechtmatig gebruik van uw portret optreden, neem dan vrijblijvend en kosteloos contact met ons op.
